Το τραγούδι του καναρινιού Ι

Στο άρθρο αυτό θα σας παρουσιάσω μερικές πληροφορίες και το θεωρητικό πλαίσιο του τρόπου με τον οποίο καταφέρνουν να τραγουδούν τα καναρίνια και γενικά τα ωδικά πτηνά. 

Πρόκειται για υλικό μεταφρασμένο από ξένες σελίδες, όπου έχουν αφαιρεθεί ορισμένα κομμάτια τα οποία εμβάθαιναν αρκετά.

Πρέπει να γίνει σαφές ότι η βάση του κάθε ήχου (τραγουδιού-νότας)  έχει να κάνει με το ίδιο το καναρίνι. Ένας καλός ήχος συνεπάγεται μια τέλεια φωνητικά «συσκευή (λαρύγγι)», το οποίο είναι ένα πραγματικά περίπλοκο σύνολο, στο οποίο εργάζονται μαζί ένας μεγάλος αριθμός οργάνων του καναρινιού.

Αναπνευστικό σύστημα καναρινιού

Ο αέρας που συλλέγεται στους πνεύμονες και στους αερόσακους, εκπνέεται από το καναρίνι. Πριν ο αέρας περάσει στην τραχεία, περνάει στους βρόχους και στην συνέχεια στη σύριγγα, το φωνητικό όργανο των πουλιών, που μπορεί να συγκριθεί με τον λάρυγγά μας.

Σάκοι αέρα καναρινιού

Η σύριγγα (συριγξ) είναι ένα πολύπλοκο όργανο το οποίο τροφοδοτείται μέσω ενός ειδικού συστήματος εξελιγμένων μυών, που σε συνδυασμό με τη δράση της εξωτερικής πίεσης του αέρα, στο σάκο αέρα interclavicular (ο οποίος περιβάλλει τη σύριγγα και την αναγκάζει να είναι σε ένα περιβάλλον ελαστικό), επιτρέπει στις μεμβράνες που ονομάζονται timpaniformes να σφίξουν, τη στιγμή που ο αέρας περνά για να αποβληθεί από τους πνεύμονες. Έτσι στη συνέχεια παράγεται ο ήχος από το καναρίνι. 

Σύριγγα τραγουδιού καναρινιού

Ο τόνος ή η συχνότητα του ήχου ποικίλλει ανάλογα με τη δραστηριότητα των μυών στην σύριγγα, η οποία ανταποκρίνεται στις περισσότερες ή λιγότερες ταλαντώσεις των μεμβρανών (timpaniformes). 

Ο ήχος περνά στη συνέχεια προς την τραχεία, στην οποία μπορεί επίσης να τροποποιηθεί. Παλαιότερα υποστηριζόταν ότι ο τόνος του ήχου μπορεί να διαμορφωθεί στην τραχεία από την επιμήκυνση ή τη συστολή της, κάτι στο οποίο οι επιστήμονες δεν δίνουν ιδιαίτερη σημασία. Ο ήχος στο δρόμο του μέσα από το λάρυγγα, ανάλογα αν είναι λιγότερο ή περισσότερο ανοιχτός, μπορεί επίσης να αλλάξει. 

Τέλος, ο ήχος φθάνει στην κοιλότητα που ονομάζεται buccolingual, στην έξοδο του λαιμού και του ράμφος, όπου παράγεται η οριστική διάρθρωση του ήχου και μετασχηματίζονται στους διαφορετικούς ήχους που αντιλαμβανόμαστε. Ανάλογα με τη διάρκεια, τη δομή και την πολυπλοκότητα, παράγεται – καλείται, η φωνή ή (και) το τραγούδι.

Δείτε παρακάτω ένα ωραίο βίντεο (από Υoutube στο κανάλι Timbrados Españoles Paniagua), που παρουσιάζει πως τραγουδά ένα καναρίνι.

Δώστε έμφαση στο τρόπο που το πουλί χειρίζεται (κουνάει) τον λαιμό δηλαδή τον οισοφάγο ο οποίος χρησιμοποιείται σαν ηχείο (όταν είναι φουσκωμένος με αέρα και άρα επιδρά στην τραχεία, μεταβάλλει τον τόνο του ήχου). 

Αρσενικό Timbrado τραγουδά

Μέρος του εγκεφάλου, σχετίζεται με τις δυνατότητες που έχει το πουλί να μάθει, δηλαδή την ικανότητα να θυμάται. 

Πρόσφατες μελέτες δείχνουν ότι για να θυμηθεί το καναρίνι ένα τραγούδι, παίζει ρόλο ένας διπλός μηχανισμός: α) στην πρώτη θέση είναι η φωνητική μνήμη η οποία παίζει ρόλο στην ανάπτυξη του τραγουδιού, και εκφράζεται στη φάση του πλαστικού τραγουδιού ή στη φάση του τραγουδιού μελέτης, β) και το δεύτερο που παίζει ρόλο, είναι η αποτύπωση τραγουδιών από την ακοή άλλων καναρινιών. 

Αυτό αποδεικνύεται από το γεγονός ότι ένα καναρίνι χωρίς ακρόαση ήχων, δεν είναι σε θέση να αναπτύξει κανονικά το τραγούδι του. Αυτό σημαίνει ότι το καναρίνι πρέπει να ακούσει κατ’ επανάληψη ήχους ώστε να μπορέσει να συνθέσει ένα τραγούδι.

Οι επιστήμονες, και κυρίως ο Fernando Nottebohm (σε αυτόν οφείλουμε το μεγαλύτερο μέρος των μελετών για το νευρολογικό έλεγχο στο τραγούδι του καναρινιού) έχουν δείξει ότι κατά τη διάρκεια της σεξουαλικής ανάπτυξης του πουλιού υπάρχει μια αλλαγή στο μέγεθος των πυρήνων του εγκεφάλου, ειδικά στο Κορυφαίο Φωνητικό Κέντρο SVC (ή CVS) και την RA. Το όγκος του SVC και του RA είναι πολύ μεγαλύτερος στα αρσενικά καναρίνια σε σχέση με τα θηλυκά Έχει επίσης αποδειχθεί ότι το μέγεθος αυτών των πυρήνων είναι άμεσα συνδεδεμένη με το επίπεδο των ορμονών στο αίμα, ειδικά η ανδρική ορμόνη τεστοστερόνη είναι τόσο περισσότερο το ποσοστό της, όσο μεγαλύτερος είναι ο όγκος αυτών των δύο πυρήνων του εγκεφάλου.

Εγκέφαλος του καναρινιού.

Παραπάνω, βλέπουμε μια πλευρική τομή του εγκεφάλου και μια διαμήκη τομής της τραχείας και των κύριων βρόγχων της σύριγγας του  καναρινιού. Ο εγκέφαλος έχει πολλούς πυρήνες που σχηματίζονται από εξειδικευμένους νευρώνες στον έλεγχο και την εκτέλεση της μάθησης του τραγουδιού. Όσο μεγαλύτερος είναι ο πυρήνας του Ανώτερου Φωνητικού Κέντρου (CVS), η οποία στέλνει προεκτάσεις των νεύρων στον πυρήνα του "robustus archistriatalis" (Μ), η οποία με τη σειρά της στέλνει άλλες προεκτάσεις στο κρανιακό νεύρο στον υπογλώσσιο πυρήνα, η οποία προμηθεύει τους μυς της σύριγγας: οργάνου όπου παράγεται ο ήχος. (Tomado de Nottebohm F. From bird song to neurogenesis. Sci Am 1989 Feb; 260(2 ):74-9).


Επίσης, ο όγκος του SVC έχει συνδεθεί με την ποικιλία, την πολυπλοκότητα και τη διάρκεια του τραγουδιού: όσο μεγαλύτερος είναι ο όγκος τους τόσο αυξάνεται η ικανότητα του καναρινιού στο τραγούδι. 

Όμως το γεγονός ότι ένα καναρίνι ένα έχει μεγάλο SVC και RA δεν συνεπάγεται κατ 'ανάγκη και μεγαλύτερο και πλουσιότερο τραγούδι, δείχνει μόνο ένα καναρίνι που μπορεί ή όχι να αναπτύξει ένα καλό τραγούδι.

Από το παραπάνω διάγραμμα μπορούμε επίσης να καταλάβουμε τα εξής:

H φάση του υπο-τραγουδιού ξεκινά  από τον πρώτο μήνα της ζωής του καναρινιού μέχρι την έναρξη του δεύτερου μήνα, εκεί μπορούμε να δούμε την πρώτη πράξη του τραγουδιού, έχει μια ασταθή δομή, με παντελή έλλειψη του λόγου (χωρίς συλλαβές) με λίγη ένταση στη φωνή του, ενώ ξεκινάει μια αύξηση του CVS η οποία σταματά ταυτόχρονα με την μείωση των επιπέδων της τεστοστερόνης (μαύρη καμπύλη γραμμή). Υπάρχει μια θεωρία, ότι αυτή η περίοδος είναι πολύ σημαντική για την εκπαίδευση και όπου το καναρίνι μπορεί να διαμορφώσει ένα μεγάλο μέρος του ρεπερτορίου του, ονομάζεται και περίοδος 35-65, με άλλα λόγια αρχίζει την 35 ημέρα ζωής του καναρινιού και τελειώνει την 65 ημέρα.

Η επόμενη φάση ονομάζεται φάση πλαστικού τραγουδιού και συμπίπτει με τα μειωμένα επίπεδα της τεστοστερόνης και την έναρξη της πρώτης πτερόρροιας, κατά την οποία αλλάζει το φτέρωμά του σε ενήλικο, εκεί αρχίζει να ακούγεται ένα τραγούδι πιο δομημένο, με τη βελτίωση του τραγουδιού και αύξηση της έντασης, παρατηρείται αύξηση του CVS και ως εκ τούτου υπάρχει δυνατότητα να μάθουν νέες νότες, αυτή η περίοδος κυμαίνεται από την 65 ημέρά από τη γέννηση του καναρινιού έως περίπου την 150 ημέρα. Τότε αρχίζει το δεύτερο στάδιο αυτής της φάσης του "πλαστικού τραγουδιού" μετά την πτερόρροια, το τραγούδι εμπλουτίζεται, βελτιώνεται η δομή του η προφορά και η ένταση, ενώ πάλι παρατηρείται μια αύξηση της τεστοστερόνης καθώς και αύξηση του CVS, θα υπάρξει και μια δεύτερη περίοδος που θα μπορέσει να αφομοιώσει και να ενσωματώσει νέες νότες στο ρεπερτόριό του (με τη 2^η πτερόρροια).

 

α) Οι κρίσιμοι μήνες (κόκκινα βέλη) εκμάθησης του καναρινιού βρίσκεται στα μέγιστα της ίσιας μαύρης γραμμής (με τα ορθογώνια στοιχεία) όπου αναπαριστάται η εμφάνιση των συλλαβών ανά μήνα.

β) Στην περίοδο της 1ης πτερόρροιας της ζωής του καναρινιού, ο όγκος του CVS είναι σε χαμηλά επίπεδα όπως ακριβώς και στην επόμενη πτερόρροια του πουλιού μετά την ενηλικίωσή του. Στη φάση αυτή μιλάμε για πλαστικό τραγούδι πράγμα που σημαίνει ότι απαιτείται φωνητική εκπαίδευση και ότι σε κάθε περίπτωση το ρεπερτόριο του πουλιού μπορεί να αλλάξει.  Άρα στη 2η πτερόρροια του καναρινιού μας θα πρέπει να είμαστε προσεκτικοί ώστε να μην αλλοιωθεί το τραγούδι του καναρινιού μας (ακόμη και αν πρόκειται για βαθμολογημένο  πουλί).

γ) Στην φάση όπου το τραγούδι είναι σταθερό (στην ενηλικίωση του καναρινιού) θεωρείται ότι έχει διαμορφωθεί το ρεπερτόριό του και είναι σταθερό μέχρι την 2^η πτερόρροια. Βέβαια μετά την δεύτερη πτερόρροια θεωρείται ότι το καναρίνι αποκτά σταθερό τραγούδι γενικά.

Τώρα θα αναφερθούμε στα υπογλώσσια νεύρα, τα οποία είναι τα νεύρα που μεταφέρουν τις πληροφορίες ανάμεσα στην σύριγγα και τον εγκέφαλο, το δεξιό υπογλώσσιο ελέγχει τη δεξιά πλευρά της σύριγγας και το αριστερό υπογλώσσιο την αριστερή πλευρά. Αυτό εξηγεί για τους επιστήμονες ότι η σύριγγα λειτουργεί ανεξάρτητα από κάθε πλευρά.

Εν πάση περιπτώσει, οι επιστήμονες έχουν αποδείξει ότι η παρέμβαση στη λειτουργία του τραγουδιού σε κάθε μία από τις πλευρές της σύριγγας είναι άνιση, με την αριστερή πλευρά της σύριγγας να έχει το μεγαλύτερο βάρος στην παραγωγή του ήχου, έτσι στην περίπτωση του καναρινιού όπως και των περισσότερων στρουθιόμορφων το φωνητικό όργανο κυριαρχεί στην αριστερή πλευρά.

Στην αναζήτηση για τους καλύτερους γεννήτορες, φορείς κατάλληλων φωνητικών κληρονομικά χαρακτηριστικών, οι εκτροφείς ψάχνουν για εμφανή εμπειρικά σημάδια, τα οποία θα σημαίνουν ότι τα καναρίνια φωνής θα έχουν τα καλύτερα ποιοτικά χαρακτηριστικά.

Παραδείγματα τέτοιων χαρακτηριστικών είναι:

-         Μεγάλο κεφάλι

-         Ευρύ στήθος

-         Μέσο μέγεθος πουλιού

-         Οριζόντια στάση όταν τραγουδάει

Τα τρία πρώτα μορφολογικά χαρακτηριστικά, σύμφωνα με τις μελέτες που έχουν γίνει, αποτελούν μια ένδειξη για ένα μεγαλύτερο εγκέφαλο, ένα πιο ανεπτυγμένο αναπνευστικό σύστημα όπου τα φωνητικά είναι καλύτερα ανεπτυγμένα και περισσότερο μουσικά.

Διαβάστε επίσης,   Το τραγούδι του καναρινιού ΙΙ

Μεταφρασμένο από:http://www.timbrado.com, http://www.spaansetimbrado.nl και http://www.canariostimbrados.es

(δεν έχει χρησιμοποιηθεί όλο το κείμενο)